Mirad, een jongen uit Bosnië

Van april tot oktober 2018 speelde Muze Muzette de theatervoorstelling ‘Mirad, een jongen uit Bosnië’ van toneelschrijver Ad de Bont.

Mirad, een jongen van 13 jaar, staat oog in oog met de oorlog in Bosnië in de jaren 90. Hij vlucht naar Nederland. Zijn tante Fazila en oom Djuka vertellen aan de hand van zijn brieven en dagboek zijn én hun ervaringen.

"maar ik ben geen vluchteling
want ik ben niet gevlucht
ik ben weggewaaid als een blad van een boom"

Niet alleen toen, maar ook vandaag worden we geconfronteerd met hevig oplaaiende discussies over vluchtelingen en vreemdelingen. Waarmee dit verhaal, dat telkens weer vraagt om verteld te worden, zich opnieuw aandient — actueler dan ooit.

Scènefoto Mirad
Foto: Marjolein Moens

Ad de Bont is zonder meer één van onze hedendaagse top-toneelschrijvers. Jarenlang was hij artistiek leider van Theatergroep Wederzijds — zijn jeugdtheaterstukken worden over de hele wereld gespeeld. Zijn nieuwste stuk is ‘Victorie!’ dat rond 8 oktober a.s. in Alkmaar zijn première zal beleven, met Leoni Jansen in een hoofdrol.

In september 1993 bracht Wederzijds ‘Mirad’ uit, om op het toneel een reactie te geven op de burgeroorlog die het voormalig Joegoslavië sinds april 1992 teisterde.
Al bij de eerste voorstellingen leek het stuk een antwoord op onuitgesproken en toch dringende vragen van het publiek. De sober gespeelde tekst gaf kleur aan een werkelijkheid, die elke dag op de televisie was te zien.
Indertijd veroorzaakte het stuk een stroom van meer dan 5000 voorstellingen door zo'n 80 theatergroepen in 14 talen, van IJsland tot Israël, gevolgd door een verfilming in Engeland, met in Nederland een televisie- en een hoorspelbewerking.

Alle rollen in het stuk worden gespeeld door Hans Steenhorst en Maria Delver-Renders; Walter Roozendaal regisseert het geheel.
Hans Steenhorst regisseert de jaarspelen in de Lucaskerk en op de Noorderhoeve. Hij werkt met clownerie voor mensen met een beperking.
Maria Delver-Renders heeft een bloeiende zangles praktijk in Bergen en is actief als soliste en koordirigent. Ze dirigeert de zanggroep van de Ruïnekerk in Bergen. Ze geeft stemvorming aan verschillende koren en organiseert met diverse muziekdocenten en regisseurs projecten, zoals een ‘mini-Mattheus ’ in de paastijd. Klik hier voor haar website.
Walter Roozendaal is regisseur, solo-acteur/verhalenverteller en produceert het stuk vanuit Muze Muzette. Als voormalig programmeur van jeugdtheater volgt hij het werk van Wederzijds en Ad de Bont sinds 1980.

In 1996 schreef ik een artikel over de realiteit in het (volwassen) jeugdtheater: Op de golven van de reali-tijd.
 

Tekstfragment:

Maar ik ben geen vluchteling
want ik ben niet gevlucht
ik ben weggewaaid als een blad van de boom
er is in ons land
een verschrikkelijke wind opgestoken
een wind vol vuur en verkrachting
en op een dag
op een dag die ik me niet meer herinner
die ik me niet meer durf te herinneren
ben ik weggewaaid
wie zou er uit zichzelf vluchten
wie zou zonder afscheid te nemen
z'n eigen huis
z'n eigen dorp of stad
z'n eigen land
z'n eigen familie in de steek laten
en dan
ergens aankomen
waar je niet welkom bent
vluchtelingen zijn nooit welkom
nergens
dat weet iedereen
dat heeft de geschiedenis
al zo vaak bewezen
waarom zou je dan vluchten
waarom een langzame dood
in een vreemd land
als je op de drempel van je eigen huis
ook kunt sterven
vluchtelingen bestaan niet
er bestaan alleen weggewaaide mensen
die door de wind
over de wereld zijn geblazen
uit: 'Mirad, een jongen uit Bosnië', tekst Ad de Bont